หากใครได้เดินทางผ่าน ย่านใจกลางกรุงเทพฯ ใครที่ผ่านไปแถวๆ ป ร ะ ตู ผี หรือ ย่านสำราญราษฎร์ คงต้องใช้สะพานนี้สัญจรไปมา แต่อาจจะไม่ทันได้ สั ง เ ก ต ว่า สะพานข้ามคลองสีขาวๆ ธรรมดาๆนั้น หากใคร สั ง เ ก ต จะมีชื่อของสะพานอยู่ด้วย ปรากฏชื่อ “สพานสมมตอมรมารค” หลายคนคงไม่เคยเห็นและอ่านไม่ออก และแท้จริงแล้วสะพานนี้อ่านออกเสียงว่าอะไรและความหมายของมันคืออะไร
“สพานสมมตอมรมารค” เป็นสะพานในตำนานแห่งหนึ่งของกรุงเทพฯ เพราะชื่อที่ใครมาเห็นจารึกบนสะพานข้ามคลองรอบกรุงตรง ป ร ะ ตู ผี แล้ว ก็ต้องขยี้ตาแล้วตั้งคำถามว่าอ่านว่าอะไรแน่ ถนนบำรุงเมืองทางทิศตะวันตก เมื่อ ตั ด ข้ามคลองโอ่งอ่างตรงบริเวณที่เรียกว่า ป ร ะ ตู ผี ในต้นสมัย รั ช ก า ล ที่ ๕ มีสะพาน เ ก่ า ซึ่งใช้โครงเหล็กรองรับพื้นที่ชักเลื่อนออกจากกันได้ตามแบบสะพานรุ่น เ ก่ า ที่ยังคำนึงถึงมาตรการป้องกันพระนครโดยอาศัยคูเมือง ในปี ร.ศ. ๑๒๐ ปรากฏว่าสะพานนี้ชำรุด ท รุ ด โ ท ร ม เป็นอันมาก ประกอบกับจะได้มีการ ตั ด ถนนบาตรขึ้นที่เชิงสะพานด้านทิศตะวันออกรางเหล็กของสะพานเลื่อน เ ก่ า เป็นที่กีดขวางหัวถนนใหม่นี้
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงมีพระบัญชาให้กระทรวงโยธาธิการดำเนินการออกแบบและก่อสร้าง และทรงพระราชทานนามว่า “ สพานสมมตอมรมารค” เพื่อเป็นเกียรติแก่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ กรมโยธาธิการ สร้างเสร็จในพุทธศักราช ๒๔๔๕ จัดเป็นสะพานขนาดกลางที่มี ลั ก ษ ณ ะ งดงามมากสะพานหนึ่ง โดยเฉพาะลวดลายปูนปั้นประ ดั บ ตัวสะพานและลูกกรงสะพานคอนกรีต “สมมตอมรมารค” อ่านว่า สม-มด-อะ-มอน-มาก แปลแบบตรงๆ ว่า ทางของเทวดาอันสมมติขึ้น หรือแปลอีกทีว่า ทางของพระเจ้าแผ่นดิน (ผู้เป็นสมมติอมร) นั่นเอง
ชื่อสมมตอมรมารค ยังถูกตั้งขึ้นโดยจงใจให้สอดคล้องกับพระนามกรมของกรมพระสมมติอมรพันธุ์ ผู้ทรงมีวังอยู่ในบริเวณนี้ เช่นเดียวกับสะพานดำรงสถิต ซึ่งอยู่ใกล้กับวังของกรมพระ ย า ดำรงราชานุภาพ สพานสมมตอมรมารคนี้สร้างขึ้นเมื่อปี ร.ศ.๑๒๐ และแล้วเสร็จในปีถัดมา เพื่อแทนสะพานเหล็กเปิดปิดได้อันเดิมที่ ท รุ ด โ ท ร ม ลง เมื่อแล้วเสร็จก็นับว่าเป็นสะพานที่งดงามทั้งชื่อ และศิลปกรรมตกแต่งสะพาน นับเป็นแลนด์มาร์คหนึ่งของย่าน ป ร ะ ตู ผี นอกจากผัดไทย ไข่เจียวปู และเย็นตาโฟนั่นเอง
ลั ก ษ ณ ะ สะพานในปัจจุบันเป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็ก พนักราวสะพานทั้งสองข้างเป็นคอนกรีตเจาะเป็นช่อง ลูกกรงเป็นปูนปั้นทำเป็นลายวงกลมเกี่ยวพันกัน ๕ วง แต่ละช่องกั้นด้วยรูปจำลองเสาแบบ Ionic ขนาดเล็ก ปลายพนักทั้งสี่ทำลายขด ลั ก ษ ณ ะ เหมือนตัว “S” ขนาดใหญ่ ที่ขอบพื้นสะพานด้านนอกมีลายวงกลมต่อเนื่องกันตลอดแนว มีแผ่นจารึกนามสะพานตั้งอยู่บนพนักราวสะพานทั้งสองข้าง ลั ก ษ ณ ะ ลวดลายประ ดั บ ของสะพานสมมตอมรมารคนี้งดงามกว่าสะพานดำรงสถิต ได้รับการบูรณะข ย า ยพื้นผิวจราจรบนสะพานใน รั ช ก า ล ปัจจุบัน
ขอบคุณที่มาข้อมูล เพจ จับเข่าเล่าประวัติศาสตร์ , เพจ คําไทย , ให้ความรู้
